Bieżnik opony ma ogromny wpływ na prowadzenie samochodu i przyczepność do nawierzchni. Niebagatelne znaczenie ma tutaj też głębokość bieżnika. Zużyte opony są niebezpieczne, bo nie zapewniają odpowiedniej przyczepności i nie pozwalają na panowanie nad samochodem. Dlatego należy co jakiś czas sprawdzać głębokość bieżnika. Podpowiadamy, jaka jest minimalna wysokość bieżnika, przy której należy zmienić opony na nowe oraz jak zmierzyć wysokość bieżnika.
Za co odpowiada bieżnik w oponie? Głównie daje przyczepność, trakcję, odprowadza wodę i zapobiega powstawaniu aquaplaningu. Naturalne jest, że podczas eksploatacji wysokość bieżnika zmniejsza się, tym samym pogarszając wspomniane właściwości. Testy przeprowadzone przez ADAC nie pozostawiają co do tego wątpliwości.
Co mówi teoria, a co praktyka?
Musimy mieć świadomość, że nowa opona ma bieżnik o wysokości ok. 7 do 9 milimetrów, a zdarzają się także takie, które jako nowe posiadają bieżnik ok. 6,5 mm.
- Teoria: Rozporządzenie Ministra Infrastruktury Dz. U. z dnia 26 lutego 2003 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia reguluje minimalną wysokość bieżnika w samochodach, która określana jest za pomocą granicznego wskaźnika zużycia opony TWI.
TWI, czyli Tread Wear Index znajdziemy na każdej oponie, a jego wartość musi wynosić co 1,6 milimetra dla samochodów osobowych i 3 milimetry dla autobusów.
Przepisy mówiące o minimalnej głębokości bieżnika (1,6 mm) obowiązują w całej Unii Europejskiej. Z kolei na przykład w Austrii, opony zimowe o głębokości bieżnika poniżej 4 milimetrów są uważane za nienadające się do użytku i nie można już jeździć na niektórych trasach zimą.
- Praktyka: Testy przeprowadzone przez ADAC dowiodły, że prawnie określony limit głębokości bieżnika zapewnia jedynie resztkę przyczepności i bezpieczeństwa. W praktyce okazuje się, że:
- opony letnie powinny mieć co najmniej 3 milimetry głębokości
- opony zimowe powinny mieć co najmniej 4 milimetry głębokości
Podczas eksploatacji opon następuje zmniejszenie wysokości bieżnika, ale również zanikanie niektórych rowków, ponieważ lamele opon nie są nacięte na całą głębokość bieżnika. To również w sposób znaczący powoduje pogorszenie właściwości opony.
Żeby zapobiegać takiemu zjawisku i jednocześnie zachować maksymalne osiągi opon maksymalnie długo, Michelin stosuje w swoich oponach technologię, która umożliwia stosowanie nacięć na całej głębokości bieżnika. Dodatkowo niektóre modele opon np. CrossClimate 2, mają ukryte rowki, które pojawiają się wraz ze zużyciem opony. Rozwiązania takie maksymalizują czas używania opon.
Test opon nowych i zużytych – ADAC
Aby dowiedzieć się, jaki wpływ na osiągi opon ma niski bieżnik, ADAC przeprowadził test opon zimowych. Wybrano ten rodzaj opon, bo są one szczególnie uzależnione od bieżnika podczas jazdy po śniegu i mokrej nawierzchni.
Testowano opony w rozmiarze 185/60 R14 pod względem właściwości jezdnych – hamowanie na suchej, mokrej i ośnieżonej drodze. Próby przeprowadzono oczywiście na oponach o różnych głębokościach bieżnika: nowe 8 mm, z bieżnikiem 7,5 mm i z bieżnikiem 4 mm.
- Na śniegu różnice między oponami nowymi a używanymi były najbardziej zauważalne. Opona z bieżnikiem 4 mm ma drogę hamowania dłuższą o 3,2 metra względem opony nowej.
- Na mokrej nawierzchni największym zagrożeniem jest zjawisko aquaplaningu. Polega ono na utracie przyczepności podczas wjechania w kałużę.
- Nowa opona straciła przyczepność przy 87 km/h
- Opona z bieżnikiem 4 mm straciła przyczepność już przy 63 km/h
Różnice pomiędzy oponą nową i zużytą jest znacząca, szczególnie na mokrej nawierzchni. Na oponie z bieżnikiem 4 mm aquaplaning pojawił się przy znacznie niższej prędkości, co oznacza, że znacznie szybciej stracimy przyczepność.
3 metry różnicy w drodze hamowania wydaje się niewiele, ale w rzeczywistych warunkach jest to bardzo dużo i podczas awaryjnego hamowania może decydować o tym czy unikniemy zderzenia.
Jak zmierzyć głębokość bieżnika?
Najszybciej, ale i najmniej dokładnie możemy ocenić wysokość bieżnika na podstawie wskaźnika TWI. Aby precyzyjnie zmierzyć bieżnik w oponach, warto kupić miernik głębokości bieżnika. Narzędzie to kosztuje od 10 zł do 30 zł i wskaże nam najbardziej precyzyjną wartość. Możemy także użyć do tego suwmiarki noniuszowej.
Jak sprawdzić wysokość bieżnika? Najwygodniej będzie zrobić to na skręconym przednim kole, bo wtedy uzyskamy dobry dostęp do całej szerokości bieżnika. Następnie zerujemy miernik i przykładamy go do najgłębszego rowka.
- Pamiętaj, aby zmierzyć głębokość bieżnika na wszystkich oponach i w różnych miejscach. Zwróć przy tym uwagę, czy któraś z opon nie jest zużyta nierównomiernie – bardziej na środku bieżnika lub na obrzeżach, bo może świadczyć to o nieprawidłowej geometrii kół.
- Zwróć także uwagę na wszelkiego rodzaju ubytki w bieżniku. Niepokojące są również wypukłości wypukłości na bieżniku lub bocznej ścianie opony. Uszkodzenia takie nie są bezpieczne i lepiej wymienić opony na nowe.
Eksploatując samochód warto co jakiś czas, nawet podczas zmiany opon z zimowych na letnie dokładnie je obejrzeć i sprawdzić wysokość bieżnika. Nieraz nawet stosunkowo młode opony mogą mieć uszkodzenia kwalifikujące je do wymiany. Może pojawić się na nich też nierównomierne zużycie, które powoduje wytarcie bieżnika na niesłychanie krótkim czasie.
