Zatrzymanie kilkunasto- lub kilkudziesięciotonowego ciągnika siodłowego to nie lada wyzwanie dla tradycyjnych układów hamulcowych. Gdy tak ciężki pojazd zaczyna zwalniać, wytwarza się ogromna ilość ciepła, co może prowadzić do przegrzania i utraty siły hamowania. Naprzeciw tym problemom wyszli producenci tzw. retarderów. Opracowali oni specjalne mechanizmy spowalniające pojazd bez ryzyka zmniejszenia efektywności hamowania czy nadmiernego zużycia części. Montuje się je w ciągnikach siodłowych, ciężarówkach, autobusach oraz innych pojazdach o dużej masie. Jak działają retardery? Jakie są ich rodzaje? Co należy zrobić w przypadku awarii? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w dalszej części artykułu.
Retarder – co to jest?
Wielu kierowców prawdopodobnie nawet nie zdaje sobie sprawy z istnienia retarderów. Czym zatem są? Obok hamulców tarczowych i bębnowych retarder jest trzecim układem wspomagającym zatrzymywanie pojazdu o dużej masie. Jego zadaniem jest wspieranie tradycyjnych układów hamulcowych poprzez ich odciążenie. Nie może ich jednak zastąpić. Retarder określany jest również mianem zwalniacza lub hamulca górskiego, ponieważ spowalnia ciężkie, załadowane towarami pojazdy zwłaszcza podczas długich zjazdów po pochyłym terenie.
Stosowanie retarderów ma na celu zwiększenie skuteczności hamowania oraz spowolnienie procesu zużycia części eksploatacyjnych hamulców. Systemy te uruchamiane są ręcznie przez kierowcę – zwykle za pomocą specjalnego przycisku lub przełącznika umieszczonego w pobliżu kierownicy. Nowoczesne retardery mają również funkcję stopniowej regulacji siły spowolnienia. By skutecznie i bezpiecznie zatrzymać pojazd, zwłaszcza w okresie zimowym, warto nauczyć się odpowiednio posługiwać się tym narzędziem.
Na rynku dostępne są retardery silnikowe, hydrokinetyczne, elektromagnetyczne oraz cierne. Mimo że różnią się one budową, efekt ich pracy jest zawsze taki sam: spowolnienie pojazdu.
Naprawa retarderów
Jak każdy inny układ mechaniczny retarder może ulec zużyciu lub uszkodzeniu – zwłaszcza wskutek długotrwałej bądź niewłaściwej eksploatacji. Niektóre pojazdy wyposażone są w dodatkowe systemy bezpieczeństwa, które w przypadku awarii zwalniacza uniemożliwią dalsze poruszanie się.
Naprawa retarderów powinna być przeprowadzana wyłącznie przez profesjonalistów specjalizujących się w tego typu mechanizmach. Dla wykwalifikowanych pracowników serwisu K&K z siedzibą w Mielcu naprawa zwalniaczy to chleb powszedni. Każdorazowo rozpoczynają oni od postawienia fachowej diagnozy. Oceniają stopień zużycia poszczególnych podzespołów układu, co pozwala na wstępną kalkulację kosztów usługi.
Retarder Telma
Telma to czołowy producent retarderów elektromagnetycznych. W 1997 roku ta francuska firma wraz z Mercedesem opracowała zaawansowany mechanizm zwalniacza, który wspomagany jest dodatkowo układem chłodzenia. Aktualnie retardery Telma można znaleźć w większości pojazdów wyposażonych w zwalniacz elektromagnetyczny.
Retarder elektromagnetyczny składa się z dwóch głównych elementów montowanych na moście oraz wale napędowym pojazdu. Działa on na zasadzie przeciwnych pól elektromagnetycznych, które powstają na statorze (cewce) oraz rotorze (wirniku z łopatkami). W ten sposób generowany jest moment hamowania, który następnie przechodzi na wał skrzyni biegów i w efekcie spowalnia pojazd.
Podczas pracy retardera wytwarza się bardzo dużo ciepła, które wpływa negatywnie na żywotność układu. Mimo że obracający się wirnik jest wyposażony w specjalne łopatki chłodzące mechanizm, jego wydajność jest niewystarczająca. Z tego powodu producent zaprojektował system chłodzenia zasilany płynem z chłodnicy. Skutecznie obniża on temperaturę i zwiększa żywotność części eksploatacyjnych.
Artykuł sponsorowany