Jak czytać dane techniczne oleju silnikowego ?

Każdy producent oleju samochodowego dostarcza swoim klientom dane techniczne produktu. Dzięki temu mamy możliwość sprawdzenia jakie parametry posiada dany olej silnikowy oraz porównywać je między sobą. Jeżeli ktoś ma wiedzę oraz potrafi zinterpretować wszystkie dane techniczne oleju silnikowego jest w stanie wybrać najbardziej optymalny do swojego silnika.

Co oznaczają dane techniczne oleju silnikowego ?

Lepkość

Opisuje wewnętrzne tarcie płynu i dostarcza informacji o płynności oleju w niskich i wysokich temperaturach. Producenci podają lepkość w 40°C oraz 100°C, najbardziej powinna interesować nas ta druga. Gdy temperatura spada, lepkość rośnie. Płynność oleju maleje, a warstwa oleju jest grubsza. Nie zawsze wysoka lepkość jest dobra dla danego silnika. Parametr ten należy dobrać do konstrukcji silnika.

Lepkość HTHS

Lepkość wysokotemperaturowa HTHS (High Temperature High Shear Rate), zwana także lepkością dynamiczną. Opisuje zachowanie środka smarnego na poszczególnych elementach silnika: na ścianie cylindra, na łożysku korbowodu, lub na łożysku wału korbowego.

• Low HTHS 2,9-3,5 mPa*s = obniżona lepkość wysokotemperaturowa, charakterystyka oleju nastawiona jest na zmniejszenie zużycia paliwa.
• High HTHS >=3,5 mPa*s = wysoka lepkość wysokotemperaturowa, lepsza ochrona przed ścieraniem/ zużyciem.

Lepkość strukturalna CCS

Jest to tzw. próba „zimnego startu”. Mówi nam jak szybko olej silnikowy będzie przepompowany po całym silniku. Podawany jest w mPa*s. Parameter ten mierzony jest przy temperaturze – 30°C. Im wartość niższa tym olej szybciej jest przepompowany oraz lepiej chroni silnik przed zużyciem podczas zimnych rozruchów. Dobry olej powinien mieć CCS poniżej 6000 mPa*s.

Graniczna temperatura pompowalności MRV

Informuje nas o najniższej temperaturze przy której olej może być przepompowany ciągłą strugą w układzie smarowania. Tyczy się to rozruchów na zimnym silniku. Szczególnie ważny jest to w zimie, przy ujemnych temperaturach. MRV podawane jest w temperaturze -30°C, -35°C lub -40°C w mPа*s lub cP. MRV pomaga upewnić się, że olej smarny chroniący silnik rzeczywiście spełnia swoje zadanie nawet w niskiej temperaturze. Niestety bardzo niewielu producentów nie podaje tego parametru. Im MRV niższy tym lepiej.

TBN (całkowita liczba zasadowa)

Całkowita liczba zasadowa (Total Base Number – TBN) przydaje się do określania zdolności oleju do neutralizacji kwaśnych produktów spalania paliwa. Olej silnikowy wchłania je, chroniąc tym samym części metalowe. Ważne jest, aby olej był w stanie je zobojętnić i zapobiec korozji. Generalnie przyjąć można, iż im wyższa wartość TBN tym większa zdolność oleju do utrzymania silnika w czystości. Chociaż na to wpływa ma także pakiet dodatków uszlachetniających w oleju.

NOACK

Parametr NOACK określa odparowalność oleju silnikowego. Jest ona określana procentowo. Im NOACK niższy tym lepiej – niższa odparowalność oleju a tym samym teoretycznie niższe zużycie. Wysokiej jakości olej silnikowy posiada parametr NOACK ok. 10%, a najlepiej jak byłoby poniżej tej wartości.

Temperatura zapłonu

Temperatura zapłonu oleju to najniższa temperatura, w której unoszące się w powietrzu pary oleju mogą w zetknięciu z płomieniem ulec zapłonowi. Temperatura zapłonu oleju silnikowego powinna być możliwie jak najwyższa, bo wówczas zużycie oleju jest najniższe.

Temperatura płynięcia

Jest to temperatura, w której olej przestaje spływać pod własnym ciężarem. Podawana wartość płynięcia oleju nie jest graniczną temperaturą, ponieważ w silniku olej rozprowadzany jest przy pomocy pompy olejowej. Podczas rozruchu silnika olej może zachować płynność w temperaturze niższej od podanej temperatury płynięcia. Dobrej jakości olej syntetyczny zazwyczaj posiada tą wartość poniżej -50°C.

SAPS

Wyróżniamy niejako trzy poziomy SAPS:

• Low SAPS – bardzo ograniczona zawartość popiołu siarczanowego (<=0,5%), fosforu (0,05%) i siarki (<=0,2%).
• Mid SAPS – ograniczona zawartość popiołu siarczanowego (<=0,8%), fosforu (0,07-0,09%) i siarki (<=0,3%).
• Full SAPS – brak limitów ilościowych dla popiołów siarczanowych, fosforu i siarki.

Natomiast absolutnie nie chodzi tu o to ile w danym oleju jest popiołu. W każdym oleju jest pakiet dodatków uszlachetniających, które nadają mu określone parametry. Np. chroniących przed utlenianiem, korozją, ograniczające tarcie itp. Podczas pracy silnika w cylindrach panuje bardzo wysoka temperatura, w której może ulec spaleniu niewielka ilość oleju. Problemem są tu niektóre dodatki, które po spaleniu tworzą popiół, który to zaś blokuje DPF.

Należy pamiętać, że dane techniczne oleju silnikowego to nie wszystko. Przy wyborze oleju najpierw sprawdźmy czy spełnia normy przewidziane przez producenta samochodu, a następnie sprawdzajmy jakie posiada parametry techniczne.